3. DZIEŃ OKUPACJI wtorek 15.12.81 r.

KRONIKA
DZIEŃ 2/3, 14/15 XII 1981 s.29-30

[30 cd.] TEKSTY # ODPIS. Niezależny Samorządowy Związek Zawodowy SOLIDARNOŚĆ Komisja Krajowa Gdańsk. Gdańsk, 13.12.1981 r. godz. 13.30. KOMUNIKAT nr 1. W dniu dzisiejszym wprowadzono w naszym kraju stan wojenny, dokonując jednocześnie masowych aresztowań działaczy i przywódców SOLIDARNOŚCI. Związek nasz oceniając działania władz poprzedzające obecne wydarzenia stan taki przewidywał i podjął w tym zakresie uchwały, które w dniu dzisiejszym obowiązują. Zgodnie z brzmieniem uchwały z dnia 12 grudnia – odpowiedzią na próbę przemocy jest strajk generalny. Rozpoczynając ten Strajk oświadczamy, że zostaliśmy do

[31] niego zmuszeni i sprowokowani. Żaden związek, żadna organizacja nie może pozwolić na bezkarne represjonowanie swoich przywódców, na odbieranie posiadanych praw, na ograniczanie swobód obywatelskich. Rozpoczynając ten strajk stawiamy dwa warunki jego zakończenia: – zwolnienie wszystkich aresztowanych, – odwołanie proklamowanego stanu wojennego. Po spełnieniu w/w warunków możemy podjąć rozmowy w celu poszukiwania płaszczyzny porozumienia. Przypominamy równocześnie, że podjęto działania są zgodne z postanowieniami statutu NSZZ Solidarność oraz przekazaną teleksami wolą organizacji zakładowych. Przystępując do strajku pamiętajmy o zachowaniu dyscypliny i spokoju, poszanowaniu społecznego majątku i unikaniu zbędnych starć z siłami porządkowymi. Naszą bronią jest spokój, godność i wzorowa organizacja w miejscach pracy. Naszą nadzieją – jedność i solidarność wszystkich ludzi pracy w Polsce. Za Krajowy Komitet Strajkowy: Mirosław Krupiński – v-ce przewodnicz. KK, Andrzej Konarski – członek prez. KK, Eugeniusz Szumiejko – członek prez. KK, Jan Waszkiewicz – członek prez.

[32] KK, Aleksander Przygodziński – członek KK. Za zgodność odpisu: Barbara Batko. # Lista uczestników Kongresu Kultury Polskiej zatrzymanych z 12 na 13 grudnia br.: 1. Komar Michał 2. Szczypiorski Andrzej ^[057] 3. Markuszewski Jerzy 4. Kijowski Andrzej 5. Jedlicki Jerzy 6. Zimand Roman 7. Szaniawski Klemens 8. Mikołajska Halina 9. Derczyński 10. Łojek Jerzy 11. Bogucka 12. Tyszka Andrzej 13. Werner 14. Sliwiński 15. Cywiński Bogdan 16. Bogusławski 17. Radoszewski 18. Nowakowski Marek 19. Boulle. ^[058] Wiadomości przekazane przez SDP n i e p e ł n e!!! # POWSTAŁ KOMITET RODZIN OSÓB INTERNOWANYCH: ^[059] Wiadomość: Kościół oo. Dominikanów, o. A. Kłoczowski, ^[060] Liliana Sonikowa, Grodzka 27/5. POMOC MATERIALNA. POMOC PRAWNA ZESPOŁY ADWOKACKIE: mec. J. Grzybowski Z.A. nr 3 Floriańska 18, mec. S. Kosz. Z. A. nr 11, Rynek Kleparski 4, mec. A. Rozmarynowicz, Z.S. nr 1, ul. Św. Jana. # Gdańsk, dnia 13.12.1981 r. INSTRUKCJA STRAJKOWA. Strajk generalny obejmuje wszystkich członków związku W następujących grupach zakładów strajk winien przybrać formę wspomagania prowa-

[33] dzących strajk okupacyjny oraz społeczeństwa przez wykonywanie pracy: 1. Służby zdrowia 2. Służby komunalne 3. Kolej 4. Handel spożywczy 5. Zakłady produkujące i przetwarzające żywność. Zakłady te wywieszają flagi a praca odbywa się w opaskach o barwach narodowych. Dzieci i matki pozostają w domach. Gdy zabraknie przywódców decyzje o strajku podejmuje załoga. Jeśli władze uniemożliwiają nam prowadzenie strajku należy stosować pracę pozorowaną. W razie interwencji władz stosujemy bierny opór. Ogólnopolski i Regionalny Komitet Strajkowy z siedzibą w Stoczni Gdańskiej. # 16-17 grudnia mieliśmy uczcić pamięć poległych robotników Gdyni, Gdańska i Szczecina. Mieliśmy ustanowiony na 17 Dzień Pamięci. Władza uznała to za działanie antypaństwowe. Rozsiano wśród rodzin funkcjonariuszy plotki, że przygotowujemy dla wielu pogrom. Nas pozbawiono wszelkich praw obywatelskich, także prawa do pamięci o własnych bohaterach, co krwią męczeńska rosili polską ziemię. RODACY – apelujemy do Was o pamięć wbrew zakazom. Nikt nam jeszcze nie zakazał modlitw nad zmarłymi, uczczenia ich pamięci. Decyzja Regionalnego Komitetu Strajkowego Małopolska z Siedzibą w Hucie im. Lenina podtrzymano uchwałę o obchodach

[34] Dnia Pamięci. Załóżcie żałobne opaski na rękawy, złóżcie im hołd minutą ciszy o godzinie dwunastej w dniu 17 grudnia. Regionalny Komitet Strajkowy w HiL. # Pacyfikacja zajezdni Nowa Huta. Dnia 14 XII 1981 r. w zajezdniach MPK: Nowa Huta, Łagiewniki. Czyżyny załogi proklamowały strajk generalny. Dnia 15 XII 81 r. o godzinie 2.00 wzdłuż ulicy Ujastek, równocześnie z dwóch stron pojawiły się ciężarówki ZOMO, których wyskoczyli funkcjonariusze w pełnym rynsztunku bojowym /pistolety maszynowe, miotacze gazu, pałki, tarcze, kaski/, którzy utworzyli tyralierę z około stu osób. Jako drugi szereg podjechały samochody wojskowe i w podobny sposób utworzono drugą tyralierę za plecami ZOMO. Następnie od strony HiL nadjechał samochód opancerzony milicji, marki Skot, który zatrzymał się tuż przed bramą zakładu. Wydano rozkaz natychmiastowego otwarcia bramy. W momencie otwarcia bramy przez pracowników na teren zajezdni wpuszczono około 10 psów milicyjnych, po czym wjechał Skot i wtargnęły oddziały milicji. Po wtargnięciu milicji wojsko wycofało się. Wszystkich pracowników w liczbie około 180 zgromadzono w świetlicy za-

[35] kładowej. Tymczasem ZOMO wyważyło drzwi pomieszczeń administracyjnych, zdemolowano je. Usunięto wszystkie oznaki działalności “Solidarności”. Dowodzący akcją pułkownik i major okrzykami “strzelać i zgnieść butami to sk-stwo” zachęcali do działania swych podwładnych. Następnie przed tłumem ludzi złożonym w połowie z kobiet i mężczyzn stanęli dowódcy akcji. Za ich plecami ustawiło się około 10 milicjantów, uzbrojonych w pistolety maszynowe i miotacze gazu z lufami skierowanymi w tłum. Pułkownik wygłosił mowę, w czasie której jeden z milicjantów oddał strzał w podłogę. Następnie zmuszono pracowników do podpisania listy mobilizacyjnej. Kobiecie, która usiłowała pomóc[WT1] drugiej omdlałej, słowami “gdzie szmato idziesz” nie pozwolono udzielić pomocy. W zajezdni została około 20 milicjantów, którzy grożąc bronią zmusili pracowników do wyjazdu na trasę. Dowodzący akcją pułkownik i major znajdowali się w stanie nietrzeźwym. Aresztowano trzy osoby: Krzysztofa Maciejewskiego – członka KS, Marka Solarza – Członka KS, Wojciecha Bramberta – członka “Solidarności”. Do tej pory brak informacji o szefie zakła-

[36] du Julianie Pilszczku, jedynego członka “Solidarności” na szczeblu kierownika zakładu MPK. Brak informacji o pozostałych zajezdniach. Za zgodność przedstawiciel MPK NSZZ “Solidarność”. # AKTUALNOŚCI nr 76. Kraków dn. 15.12.81 r. Wydają pracownicy Zarządu Regionu Małopolska NSZZ Solidarność //strona formatu A-4, na powielaczu białkowym, jednostronna// 13.12.81 roku samozwańcza Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego rzuciła Narodowi Polskiemu wyzwanie. Od postawy każdego z nas zależy, czy damy się zastraszyć. Nie wolno nam pozwolić, by przemoc i bezprawie zastąpiły prawa i swobody obywatelskie. //W tym miejscu podano niepełny tekst komunikatu nr 1 z Gdańska – patrz s. 30-31 DO// # Uchwała nr 2 Komitetu Strajkowego HiL. Zgodnie z decyzją przejęcia przez KRH HiL funkcji centrum dyspozycyjnego dla całego Regionu Małopolska Komitet Strajkowy HiL zobowiązuje, w myśl ustaleń prezydium Komisji Krajowej, wszystkie Komisje Zakładowe w Regionie do przekształcenia się w KOMITETY STRAJKOWE z dniem dzisiejszym tj. 13.12.81 r. Komitet Strajkowy HiL /-/ Mieczysław Gil – przewodniczący. – Uchwała nr 3 Komitetu Strajkowego HiL z dn. 14.12.81

[37] //w tym miejscu zamieszczono tekst – z 18-19 DO// Uchwałę podpisał Komitet Strajkowy HiL /-/ Mieczysław Gil – przewodniczący. – Wczoraj w godzinach wieczornych odbyło się zebranie członków Zarządu z przewodniczącymi wielu KZ z terenu Krakowa. Omówiono sytuację Związku z realizację uchwał w sprawie strajku generalnego. W Krakowie oprócz HiL strajkują – CeBeA, Montin, Telpod, MPK – zajezdnia w Czyżynach, Politechnika, Elbud, Polmozbyt, Instytut Tech. Nafty, AGH od godz. 14.00 – 48-godzinny strajk okupacyjny, Geofizyka strajkuje od 15.12.br. “Zarząd” poinformował w rozmowie z Kardynałem Macharskim, ^[061] który wyraził pełne poparcie dla prowadzonych akcji protestacyjnych. Stwierdził, że jesteśmy ponownie na początku drogi, musi udać się tym razem. Dzień 17 grudnia powinien być obchodzony szczególnie uroczyście, każdy zakład pracy od godz. 7.00 winien być udekorowany flagami o barwach narodowych. O godz. 12.00 należy włączyć syreny i klaksony samochodowe. W Kościele Mariackim o godz. 18.00 zostanie odprawiona uroczysta Msza św. SERDECZNIE ZAPRASZAMY. //koniec tekstów z AKTUALNOŚCI nr 76/ #

[38] # SZANOWNI KOLEDZY! Informujemy, że według stanu na dzień 15.12.81, godz. 5.30 w naszym regionie niżej wymienione kopalnie węgla kamiennego podjęły strajk: KWK Jastrzębie w Jastrzębiu Zdroju – siedziba MKS Moszczenice, KWK Manifest Lipcowy, KWK XXX-lecia PRL, KWK Borynia oraz KWK im. ZMP w Żarach, KWK 1 Maja w Wodzisławiu. KWK Staszic ^[062] w Katowicach, KWK Ziemowit ^[063] w Lędzinach – największa kopalnia Europy – 26 tysięcy dobowego wydobycia, 10 tysięcy załogi. Trzy kopalnie węgla kamiennego w Dąbrowskim Zjednoczeniu PW – nazwy nam nie znane, gdyż łączność przerwana, prawdopodobnie stoją jeszcze trzy kopalnie w Katowicach – nazwy nie możemy podać ze względu na brak łączności. Żądania strajkujących: 1/ zniesienie stanu wojennego, 2/ uwolnienie osób internowanych. W MKS na KWK Jastrzębie w Jastrzębiu Zdroju są przedstawiciele wszystkich kopalni, z tym, że nie wszystkie kopalnie mogą podjąć strajk, aby nie położyć całkowicie życia w kraju /elektrownie, ciepłownie itp./ Z górniczym pozdrowieniem “szczęść Boże” górnicy kopalni im. Związku Młodzieży Polskiej w Żorach. Żory, dn. 15.12.1981r.

[39] # //z materiałów strajkowych AGH// Z informacji uzyskanych od specjalnego kuriera przybyłego z kopalni ZMP w Żorach wynika, że próba przeprowadzenia militaryzacji kopalni nie powiodła się. Załogom odczytano w formie ultimatum zarządzenie, z którego wynikało, że jeśli górnicy nie podporządkują się władzom wojskowym kopalni i nie przystąpią do pracy grozi im kara od lat dwóch pozbawienia wolności do kary śmierci włącznie. Załogi górnicze ultimatum odrzuciły kontynuując strajk okupacyjny. Węgiel wydobywają jedynie te kopalnie, których wydobycie przeznaczone jest dla elektrowni. Komitet strajkowy znajduje się w kopalni w Jastrzębiu Zdroju. # //Z materiałów strajkowych AGH// REPRESJE. Aresztowani w Warszawie. Klemens Szaniawski, Andrzej Kijowski, Andrzej Szczypiorski, Halina Mikołajska, Andrzej Werner, Andrzej Tyszka, Jerzy Markuszewski z 17-letnim synem, Jerzy Łojek, Michał Komar, Jerzy Jedlicki, Roman Zimand, Teresa Bogucka, Andrzej Bogusławski, Bohdan Cywiński, Andrzej Celiński z bratem, Jacek Kuroń, Bronisław Geremek, Władysław Bartoszewski, Zygmunt Latoszewski, Krzysztof Śliwiński,

[40] Bulla, ^[064] Hermiński, Aleksander Małachowski, Józef T. Lipski, Zbigniew Kubikowski^x, /x-zwolnieni podobno na interwencję Prymasa oraz nieznani z nazwisk członkowie Zarządu Regionu NSZZ “Solidarność” Mazowsze, znajdujący się w lokalu przy ul. Mokotowskiej./ Aresztowani w Krakowie. Łukasz Świerz, Julian Kornhauser, Tomasz Schoen, Robert Kaczmarek, Jarosław Zdanecki, Radosław Huget, Konstanty Miodowicz, Zbylut Grzywacz, Bogusław Sonik, Jan Polkowski, Krzysztof Dawidowicz, Krzysztof Görlich, Jacek Skrobotowicz, Ryszard Batko, Ryszard Majdzik z ojcem, ^[065] Henryk Karkoszka, Tadeusz Piekarz, Leszek Kuzaj, Magda Motyka, Zbigniew Solak, Paweł Witkowski, Anna Szwed, Andrzej Borzęcki, Jan Kuczera, Morawiński, Zbigniew Skóra, Irena Bajerowa, Zygmunt Łyś, Krzysztof Maciejewski, Marek Solarz, Wojciech Brambert, Józef Lasota, Jan Kuczera, ^[066] Krzysztof Pakoński, Jan Godlewski, ks. Józef Tischner. Osoby, które uniknęły aresztowania w poniedziałek: Mirosław Dzielski, Leszek Maleszka, Jacek Rakowiecki, Marek Lubiński,

[41] Anna Smolarczyk, Jan Maria Rokita, Bartłomiej Sienkiewicz, Jan Środoń. Według przekazanych nam informacji aresztowano wszystkich ujawnionych członków KPN obszaru południa. # //Format A4, kartka kserografowana jednostronnie// APEL DO NARODÓW ZJEDNOCZONYCH. W imieniu wszystkich ludzi pracy i całego społeczeństwa polskiego zaskoczeni zamachem wąskiej grupy rządzącej na wolność narodu wzywamy Organizację Narodów Zjednoczonych do podjęcia działań w celu obrony praw ludzkich Polaków. Wprowadzenie stanu wojennego w Polsce jest bezprawne i nielegalne! ^[067] W myśli postanowień Konstytucji PRL Rada Państwa ma prawo wydawać dekrety tylko i wyłącznie w okresie między sesjami Sejmu. Nadal trwa sesja Sejmu PRL, dlatego dekrety Rady Państwa są nielegalne, bo niezgodne z Konstytucją /art. 31 Konstytucji/. Brak jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że została zagrożona suwerenność Narodu i bytu Państwa /art. 33 ust. 2 Konstytucji/. Nielegalne jest również powołanie tzw. Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego. Konstytucja PRL nie przewiduje takiego organu. Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego jest więc juntą wojskową pozostającą poza prawem. Ani Narodu, ani Państwa nie

[42] można utożsamiać z wąską grupą dysponentów sił zbrojnych. Siły zbrojne mają służyć Narodowi Polskiemu /art. 10 Konstytucji/. Powoływanie się na Konstytucję PRL i praworządność jest więc hańbą i bezprawiem. Wszystkie decyzje junty są oparte wyłącznie na przemocy. Nie dopuśćcie do tego, aby w środku Europy wobec narodu wielokrotnie pozbawionego wolności w przeszłości, znów stosowano przemoc i terror a totalitarna władza dławiła każdy przejaw wolnego ducha. Apelujemy o postawienie sprawy Polski na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ i wszczęcie kroków, które przywrócą nam nadzieję na normalne, godnie życie. Komitet Strajkowy NSZZ “Solidarność” Małopolska. Kraków, 15 grudnia 1981 r. # //Z materiałów strajkowych AGH. Tekst przepisany na maszynie z kopiami, format A4// SERWIS INFORMACYJNY. Kraków 15.XII g. 15 HiL. W kraju. Z komunikatu nr 2 OKS w Gdańsku. Mimo trudnych warunków akcja strajkowa rozszerza się na terenie całego kraju. W Gdańsku stoi 48 zakładów, w tym: Stocznia Gdańska, Gdańska stocznia remontowa im. J. Piłsudskiego, Stocznia Komuny Paryskiej, Porty: Gdań-

[43] ski i Gdyński. Strajk prowadzić będziemy aż do zwycięstwa! Ogólnopolski Komitet Strajkowy działa! Działa nadal nasz związek NSZZ “Solidarność”. J. Waszkiewicz czł. Prezydium KK. //W tym miejscu zamieszczono list górników z kopalni w Żorach, patrz s. 38 DO i tekst pierwszy na s. 39 “Z informacji…” // Kraków. militaryzacji MPK w Krakowie. W zajezdni Nowa Huta po brutalnej akcji ZOMO pod groźbą karabinów zmuszono załogę do pracy. Aresztowano 3 osoby. Wrocław. Strajkują duże zakłady, w tym Dolmel i Pafawag. ^[068] # //Z materiałów strajkowych kolportowanych m.in. na AGH// SERWIS INFORMACYJNY KOMITETU STRAJKOWEGO STUDENTÓW. Sytuacja na uczelniach krakowskich: AGH – Senat zawiesił swoją działalność. 15.12.81 r. KS NSZZ “Solidarność” proklamował 48-godz. Strajk okupacyjny. Strajkują pracownicy i studenci. Są zajęte trzy budynku. PK – Protest bierny. Propozycja punktów zbiorczych w dzień, w miejscach publicznych. UJ – Strajk absencyjny. PAN – Podjęła strajk nieokupacyjny. Sytuacja w zakładach pracy w Krakowie. Strajkują KABEL, Szadkowski, Armatura, Telpod. Sytuacja w kraju: strajkuje Śląsk, Wybrzeże i Mazowsze. Redaktor

[44] Zbigniew Guzowski z połączonych gazet: /Krakowskiej, Dziennika Polskiego i Echa Krakowa, oraz Br. Cieślak z TV Kraków, weszli w godz. Popołudniowych na teren HiL i za zgodą PZPR przeprowadzili wywiad ze strajkującymi: “dlaczego, po co”, studenci “przechowywani są na HiL. ” Bez dyskusji odstawiono ich do bramy i po wypisaniu przepustek wypuszczono na miasto. Nie zamierzamy polemizować z kolaborującymi z reżimem “redaktorami”. Jesteśmy na terenie HiL, aby zamanifestować swój protest przeciwko jawnemu bezprawiu, jakim jest stan wojenny wprowadzony przez partię mieniącą się “Robotniczą”. Chcemy naszą tutaj obecnością zamanifestować, że ideały SOLIDARNOŚCI całego narodu, które wspólnie walczymy, są dla nas wartościami nadrzędnymi. GOTOWI JESTEŚMY ZAPŁACIĆ ZA TO KAŻDA CENĘ!!!!!! Jest to nasz wspólny protest. Protest nas Polaków, których jednoczy walka z przemocą i bezprawiem, oraz wiara w lepsze, sprawiedliwe jutro. Żądamy: – odwołania stanu wojennego, – zwolnienia wszystkich bezprawnie zatrzymanych osób. KS studentów AGH. NIE JESTEŚMY SAMI!!! Cały świat postępowy popiera nasz protest i potępia stanowczo ostatnie posunięcia junty wojskowej. W Paryżu ok. 40 tys. ludzi

[45] przemaszerowało pod ambasadą PRL. Takie same demonstracje odbyły się w Londynie, Rzymie, Mediolanie, rządy Francji i Japonii zagroziły sankcjami gospodarczymi, jeżeli stan wojenny w Polsce nie zostanie natychmiast przerwany. Prezydent USA utworzył komisję, która obserwuje sytuację w Polsce. Partie Komunistyczne Grecji i Włoch oraz zachodnie centrale związkowe zażądały natychmiastowego uwolnienia “internowanych” działaczy “SOLIDARNOŚCI”. RODACY – POLSKA WALCZY!!! CAŁY ŚWIAT JEST Z NAMI!!! # //Z materiałów strajkowych AGH. Tekst przepisany na maszynie z kopiami na 2 stronach form. A4 i kolportowany na terenie uczelni w czasie strajku.// Aktualności ^[069] nr 2. Dnia 15.12.81. HiL – 14.12.81 wieczorem przeprowadzono próbę pacyfikacji Huty, kombinat został otoczony, pod groźbą wkroczenia na teren HiL-u oddziałów ZOMO KSH zagroził wygaszeniem wielkich pieców. Wobec zdeterminowanej postawy strajkujących hutników siły represji odstąpiły. 15.12. Część załogi miała otrzymać karty mobilizacyjne – przypuszczalnie w myśl komunikatu KSH nr 3 nie zostaną one przyjęte. Próba pacyfikacji ma być w dniu dzisiejszym

[46] ponowiona. STRAJK OKUPACYJNY TRWA: Zakłady Szadkowskiego, Solvay`u, Instytut Technologii Nafty /wiadomości pewne/ UNIEMOŻLIWIONO STRAJK między innymi w Rejonie Dróg Publicznych i w licznych zakładach chemicznych, odblokowana została – prawdopodobnie siłą zajezdnia tramwajowa w Łagiewnikach. W rejonie Huty Katowice zgrupowane zostały czołgi. Brak sprawdzonych wiadomości na temat użycia ich w akcji, a także o sytuacji wewnątrz Huty. Z ostatniej chwili: 14.12. Jeden z wydziałów Huty Katowice spacyfikowany przez wtargnięcie przy użyciu spychaczy przez zablokowane cysternami bramy. Na innych wydziałach trwały akcje strajkowe. – Okrutnie spacyfikowano przedsiębiorstwo budownictwa ogólnego w Sosnowcu. – Mimo militaryzacji kopalń – kopalnie “Halemba” i “Rozbark” w Bytomiu strajkowały w poniedziałek. W Halembie ^[070] pierwsza i druga zmiana nie zjechały. ^[071] Kopalnia Halemba została obstawiona wojskiem. – Strajkują Bytomskie Zakłady Naprawcze Przemysłu Węglowego. W Krakowie: Akademia Medyczna bierze udział w strajku służąc załogom strajkującym pomocą medyczną.

[47] Akademia Rolnicza zapowiedziała strajk absencyjny. Miastoprojekt strajkuje w formie biernej. Według informacji podanej przez prezydenta Gajewicza /dowódca Krakowa jest generał, którego nazwisko nie jest znane ^[072] /, akcje protestacyjne w różnej formie i skali podjęło około trzysta na około czterysta krakowskich zakładów pracy. W HiL przebywa około 55 studentów AGH, którzy są zdecydowani na wszystko. W razie interwencji podejmą próbę ucieczki. Grupa studentów AGH jest najliczniejsza. Morale załogi Huty jest bardzo wysokie. Huta jest twierdzą zablokowaną pociągiem, na wypadek sforsowania bramy. Zajezdnia Nowa Huta //według informacji HiL/ została okrutnie spacyfikowana przez oddziały milicji uzbrojonej w pistolety maszynowe i miotacze gazów. Oddziały te były dowodzone przez pułkownika i majora będących pod wpływem alkoholu. Po sforsowaniu bramy spędzono wszystkich bardzo brutalnie do jednego pomieszczenia, a pułkownik wydał komendę: “Strzelać i deptać”. Prawdopodobnie oddano tylko jeden strzał w podłogę. Brak danych o stratach. #

[48] # Z materiałów strajkowych AGH – inny egzemplarz Aktualności nr 2, forma ta sama. Informacje dodatkowe, których nie było w poprzednim tekście: //W nocy z 12 na 13 grudnia oddziały ZOMO aresztowały w hotelach Gdańska i Sopotu prawie wszystkich członków KK NSZZ “Solidarność” zasypiających /około 2.30/ po zakończeniu obrad KK. Aresztowanych wywieziono w nieznanym kierunku. Los Lecha Wałęsy nie jest znany. Według skąpych informacji podawanych przez zagraniczne agencje Wałęsa przebywa na wolności i prowadzi rozmowy z rządem. Tematu rozmów nie podano, a z przedłużającego się czasu trwania można wnioskować, że Wałęsa nie wyraził zgody na kolaborację z generałami. Pięciu działaczy KK, którzy dzięki pozostaniu na terenie Stoczni Gdańskiej uniknęli aresztowania, z wiceprzewodniczącym KK M. Krupińskim, utworzyło Krajowy Komitet Strajkowy. Wśród aresztowanych działaczy ZR Małopolska znajdują się: – Wiesław Sikora – przew. ZR prawdopodobnie aresztowany w Tarnowie, – Robert Kaczmarek – “internowany” w Wiśniczu, – Krzysztof Görlich – “internowany” w Wiśniczu. ^[073]

[49] W pozostałych przypadkach brak sprawdzonych danych. Prezydium ZR reaktywuje swą działalność z inicjatywy Komisji Rewizyjnej ZR z udziałem pozostałych na wolności członków władz Regionu – Krzysztofa Pakońskiego i Tadeusza Piekarza. //potem następuje lista aresztowanych uczestników Kongresu Kultury i aresztowanych w Krakowie, jak na s. 39 i 40 DO, ale nie obejmująca wszystkich wymienionych tam nazwisk//. # Aktualności nr 3 Komitetu Strajkowego Pracowników NSZZ “Solidarność” w Akademii Górniczo-Hutniczej im. St. Staszica w Krakowie. STRAJKUJĄ: Kraków: HiL, Montin, Telpod, MPK zaj. Czyżyny, Elbud, Polmozbyt, Instytut Technologii Nafty, AGH. Śląsk: stan na 15.12.81 r. godz. 5.30: strajkują: KWK Jastrzębie w Jastrzębiu Zdroju, siedziba MKS Moszczenica, KWK Manifest Lipcowy, KWK XXX-lecia PRL, KWK Borynia, KWK im. ZMP w Żorach, KWK 1 Maja w Wodzisławiu, KWK Staszic w Katowicach, KWK Ziemowit w Łędzinach /największa kop. Europy, 26 tys. ton dobowego wydobycia, 10 tys. załogi/, ponad trzy kopalnie WK w Katowicach i trzy w Dąbrowskim Zjednoczeniu PW /nazwy nie możemy podać ze względu na brak łączności/. Część kopalń kontynuuje wydo-

[50] bycie, by nie sparaliżować całkowicie kraju /ciepłownie, elektrownie/. Warszawa: Ursus, FSO. GDAŃSK: Stocznia im. Lenina, Stocznia Remontowa im. J. Piłsudskiego, Stocznia Komuny Paryskiej, Porty w Gdańsku i Gdyni. WROCŁAW: Dolmel, Pafawag i inne większe zakłady pracy. W uczelniach: UJ: Odbyło się posiedzenie Senatu Uniwersytetu. Od dnia dzisiejszego na uczelni obowiązuje Wojskowy Zarząd Komisaryczny. Dalsze zebrania wszystkich ciał kolegialnych są nielegalne. Podjęto dwie uchwały, w których Senat stanowczo protestuje przeciw internowaniu władz Uniwersytetu Śląskiego, w tym rektora i prorektorów, ^[074] a także przeciwko drastycznym ograniczeniom uprawnień legalnie wybranych kolegialnych władz Uczelni. Akademia Medyczna: Akcja protestacyjna studentów AM będzie przebiegała w ścisłej łączności ze strajkiem pracowników uczelni i szpitala zrzeszonych w “Solidarności” AM i PSK jako poparcie strajku powszechnego. W budynku Kliniki Kardiologii przy ul. Kopernika 17 czynny będzie w godzinach 8-20 punkt informacyjny. Równocześnie będą prowadzone zapisy dla studentów deklarujących chęć udziału w akcji protestacyjnej po-

[51] przez: pracę w krakowskich szpitalach w charakterze personelu medycznego lub poprzez organizowanie służb medycznych w strajkujących zakładach pracy. Akademia Sztuk Pięknych: Senat ASP w Krakowie wyraził zdecydowany protest przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego w kraju, ponadto żąda natychmiastowego uwolnienia aresztowanego doc. Zbyluta Grzywacza, prodziekana Wydziału Malarstwa. ^[075] Powstał Komitet Strajkowy. Strajk bierny objął budynek przy pl. Matejki. Akademia Górniczo-Hutnicza: Strajkujący uczestniczyli w mszy św. Odprawionej o godz. 13.00 w budynku objętym strajkiem. W dniu 16 grudnia do strajkujących pracowników AGH przyłączają się //może: przyłączą się?// być może pracownicy WSP. Strajk w Hucie im. Lenina: Z uchwały MKS HiL /nr 4 z 18 grudnia 81 – z godziny 18.00/ – wobec nagminnego wręczania kart mobilizacyjnych pracownikom HiL, Komitet Strajkowy zobowiązuje wszystkie Wydziałowe Komitety Strajkowe do nastychmiastowego usunięcia z terenu HiL wszystkich osób, które zaakceptowały stan wojenny podpisując karty mobilizacyjne. Informacja z dnia 15 grudnia z godz. 20.00: Huta imienia Lenina – wojsko odstąpiło od Kombinatu! Po bezskutecznym upływie ultimatum postawionego strajkującym – wojsko odstą-

[52] piło od Kombinatu. Od placu Centralnego do Kombinatu masowo zbierają się ludzie przekazując sobie informacje. Uwaga: pojedynczy sygnał syreny fabrycznej z HiL odznaczać będzie wtargnięcie wojska do HiL, podwójny sygnał to prośba o pomoc skierowana do wszystkich. W tej chwili wokół Kombinatu widać tylko samochody milicyjne. Obchody dnia 17 Grudnia: Poszczególne Komitety Strajkowe kładą akcent na specjalnie uroczyste obchodzenie tej rocznicy. Każdy zakład pracy już od 7.00 powinien być udekorowany flagami narodowymi przewiązanymi kirem. O godzinie 12.00 należy włączyć syreny i klaksony pojazdów. W Kościele Mariackim o godzinie 18.00 zostanie odprawiona msza św. W tym dniu wszyscy nosimy czarne opaski. KS PAN wydał okolicznościową uchwałę, w której czytamy: “Koledzy! W Grudniu 70 walka o wolność naszego narodu została okupiona krwią stoczniowców Wybrzeża. Teraz w tej walce nadszedł kolejny czas próby. Chociaż losy Polski rozstrzygają się w wielkich zakładach pracy, które jednomyślnie przystąpiły do protestu, nasz głos też jest słyszalny. Kiedy robotnicy postawili swoje życie na jedną szalę, nie wolno nam odmówić im solidarnego

[53] poparcia.” Międzyuczelniany Komitet Strajkowy Studentów Krakowa wydał oświadczenie, w którym czytamy: “Wzywamy wszystkich studentów do: 1. Utrzymania maksymalnie szerokich kontaktów w środowisku w celu zapewnienia przypływu informacji /MKS zobowiązuje się do przekazywania informacji na zewnątrz/. 2. Organizowania działalności wspomagającej strajkujących studentów i robotników /żywność, lekarstwa itp./ 3. Unikanie przyjmowania kart mobilizacyjnych w sposób maksymalnie uniemożlwiający osobisty odbiór karty /do okresowej zmiany miejsca zamieszkania włącznie/. 4. Udzielania wszechstronnej pomocy osobom zagrożonym represjami /noclegi, wyżywienie itp./. 5. Nie podejmowania czynnego oporu przeciwko siłom milicyjnym oraz unikania prowokacji. Koleżanki i Koledzy! W jedności siła! Niech żyje wolna i demokratyczna Rzeczpospolita Polska! – Według informacji przekazanych z Gdańska /via HiL/ Wojsko Polskie dołączyło do strajkujących stoczniowców!!? – Informacja niepewna. – Rozpowszechniana jest ulotka następującej treści: “Żołnierze! Jesteście synami tej samej ziemi, łączy nas wspólny interes narodowy. Reżimowa

[54] władza stosując od 36 lat metodę dziel i rządź wykorzystuje Was do swych grupowych interesów. Nie popierajcie wojskowej junty polskiego Pinocheta generała Jaruzelskiego!!! Są wśród Was nasi bracia i synowie. Nie dopuśćcie do bratobójczej walki. Niech żyje wspólna walka robotników, studentów i inteligencji, żołnierzy Wojska Polskiego, wszystkich patriotów polskich. Niech żyje solidarność całego społeczeństwa! Nie żyje wolna, demokratyczna Polska!” Z KRAJU: 1. Determinacja górników na Górnym Śląsku – niektóre strajkujące załogi kopalń zaminowały drogi na terenie kopalni. 2. W Niepołomicach /k. Krakowa/ jednostka wojskowa odmówiła wyjścia z koszar. Wbrew informacjom propagandy oficjalnej strajkują nadal Stocznie Wybrzeża. 17-go Grudnia w 11 rocznicę Wydarzeń Grudniowych kard. Macharski odprawi uroczystą mszę w Kościele Mariackim o godzinie 18.00. # //Dwa rodzaje ulotek, kserografowanych 1-stronnie, form. A4, były roznoszone po osiedlach dnia 15.12. i rozkładane w sieniach po ok. 20 sztuk. Treść jednej z tych ulotek obejmuje teksty ze s. 38 i pierwszy tekst z s. 39 DO “Z informacji…”

[55] oraz następujący tekst:// Z oświadczenia Zespołu Poligrafii HiL. /…/ Siedzimy tu, bo władcy naszego kraju popełnili kolejną zbrodnię przeciwko społeczeństwu, zbrodnię na każdym z nas. WCZORAJ WYRWANO Z DOMU INNYCH, JUTRO, JEŻELI SIĘ PRZESTRASZYSZ – CIEBIE. Właśnie rozgrywana jest bitwa o strach. To nie jest dziwne, że się boimy. Mamy rodziców, dzieci, żony, pracę. Wiemy czego ONI potrafią się dopuścić, bo znamy historię naszego kraju. Ale pamiętajmy: ONI BOJĄ SIĘ stokroć BARDZIEJ. Ukryci za maskami, pałkami, czołgami, za ekranem telewizora i płachtą gadzinówki. ONI BOJĄ SIĘ NAS. I dlatego wprowadzili stan wojenny, godzinę policyjną, przerwali sieć informacji, to dlatego internowali wielu spośród naszych przywódców, spośród tych, którym ufaliśmy najbardziej. Pomyślmy: jest nas wiele milionów w naszym własnym kraju, jesteśmy za murami fabryk. Jesteśmy silni, bo razem, bo zjednoczeni przeciw bezprawiu. Pomyślmy: ich jest niewielu. Pistolet, czołg i pałka to nie środek na całe, zjednoczone społeczeństwo. Takim środkiem jest tylko strach. Strach rozbija, obezwładnia. Oni liczą na to, że zwyciężeni samym strachem sami otworzymy bramy. Wtedy

[56] postawią but na naszym karku. Wtedy przypadnie nam w udziale los niewolników. Jeżeli chcemy pozostać wolnymi ludźmi MUSIMY WYTRWAĆ, spokojnie, godnie. Musimy przełamać strach, bo nawet jeśli oni posuną się do ostateczności nasza spokojna odwaga będzie naszym zwycięstwem. Na dziś i na zawsze. Nie chodzi o wielkie puste słowa. Chodzi o to, by być i pozostać człowiekiem. # //Ulotka rozdawana po 5 sztuk w punkcie kontaktowym na Politech. Krak. Dn. 15.12.81 do rozklejania w zakładach pracy rodziców, kserografowana jednostronnie, form. A4, zawierała 2 teksty. Pierwszy: //UCHWAŁA NR 3 KOMITETU STRAJKOWEGO HUTNIKÓW I MIĘDZYUCZELNIANEGO KOMITETU STRAJKOWEGO z dn. 14 bm. godz. 3.30 w sprawie przyczyny i celów strajku. Wprowadzony stan wojenny w Polsce zniweczył wszystkie nasze ciężko wywalczone zdobycze i odebrał nam wolność osobistą. Przyszłość nasza i naszych dzieci jest zagrożona. Nie znajdujemy żadnego uzasadnienia dla wprowadzenia stanu wojennego w sytuacji braku stanu zagrożenia zewnętrznego. Przeciwko komu ma być ta wojna. Cały świat potępił tę decyzję

[57] jako nieuzasadnioną i wymierzoną w Solidarność. Naszą jedyną bronią jest strajk, który rozpoczęliśmy. Celem naszym jest przywrócenie normalnego życia w Polsce i praw ludzkich obywatelom. Komitet Strajkowy HiL i MKS rozważając zaistniałą sytuację postanowił: //w tym miejscu wyliczono 5 punktów – patrz s. 18-19 DO// Komitet Strajkowy HiL przew. Mieczysław Gil. //Tekst drugi:// DO SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO!! WPROWADZENIE STANU WOJENNEGO JEST NIELEGALNE I BEZPRAWNE PONIEWAŻ: //w tym miejscu zacytowano w 5 numerowanych punktach fragment “Apelu do Narodów Zjedn. ” Ze s. 41-2 DO od słów “W myśl…/ do słów “…tylko na przemocy. ” NIEPODPORZĄDKOWANIE SIĘ POLECENIOM JUNTY NIE STANOWI NARUSZENIA PRAWA. Kraków dn. 14.12.81. godz. 9.00. Pracownicy z Wydziału Prawa UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO. # //Ulotka rozdawana po 5 sztuk w punkcie kontakt. Na PK dn. 15.12 do rozklejenia w zakładach pracy rodziców studentów, kserografowana 1-stronnie, form. A4. Zawierała dwa teksty. Pierwszy z datą 14.XII.81 powtarzał prawie dosłownie tekst zamieszczony w DO od ostatniego wiersza na s. 43 DO od słowa “Redaktor…” do słów “…zatrzymanych osób. ” Na s. 44 DO wiersz 5 od dołu. //Drugi tekst jest pełniejszym tekstem

[58] komunikatu nr 1 KS HiL, który w wersji mniej pełnej jest na s. 10-11 DO:/// Z Komunikatu nr 1 Komitetu Strajkowego HiL. Jesteśmy tutaj w pomieszczeniach i halach Kombinatu. Nie wiemy jaki scenariusz zaplanowała junta partyjna. Jeżeli ma to być wariant siłowy, to będzie to ostatni argument tej władzy. Władzy, która wbrew oczywistym faktom, mających miejsce na przestrzeni 36 lat, nazywa siebie władzą ludową i na ten lud – przeciwko któremu teraz występuje, powołuje się we wszystkich swoich poczynaniach. Ta władza już nigdy nie odzyska społecznej aprobaty. Nie dajmy się ponieść emocjom! Nie dajmy się zastraszyć milicyjnymi metodami! Syberia daleko, a wszystkich nas, 36 milionów Polaków nie można “internować” w największym nawet obozie. Racja jest po stronie ludu. N i e c h ż y j e P o l s k a!! Apelujemy do wszystkich członków NSZZ “Solidarność” o zachowanie spokoju, rozwagi. Wzywamy do wyłącznie biernego oporu. SOLIDARNOŚĆ BYŁA, JEST I BĘDZIE! #

FAKTY # Rano ASP rozpoczęła strajk. Godz. 13. Strajkuje Telpod. O 12.00 odbyła się msza św. Strajkuje ok. 1300 osób. Wieczorem miało się odbyć spotkanie z władzami wojskowymi. Po-

[59] ciągi przejeżdżające koło zakładu zatrzymują się na chwilę. Załoga dysponuje radiowęzłem. # Solidarność WSP proklamowała strajk absencyjny. Pracownicy dydaktyczni, których nie obowiązuje służba wojskowa otrzymali urlopy okolicznościowe do 4.I. # Godz. 16. Nie udało się zorganizować strajku w Telkom-Telos mimo iż zmilitaryzowano go dopiero o godz. 15.00. Rozważana jest propozycja strajku biernego. # Przebieg strajku w WSK. Godz. 6.20 – marsz milczenia. Robotnicy przeszli przez halę fabryczne i rozpoczęli w jednej z hal wiec. Wystąpił przedstawiciel Solidarności informując o trwającym strajku w Hucie i konieczności poparcia go. Padła propozycja rozpoczęcia strajku okupacyjnego i chwilowego rozejścia się celem rozpoczęcia pracy komisji strajkowej. Godz. 10: na ponownym zebraniu załogi Solidarność zaproponowała zawiązanie MKS-u z zakładem Unitra. Przedstawiciele Unitry nie zostali jednak wpuszczeni na zakład przez dyrektora. Komitet Strajkowy złożony z młodych ludzi poinformował o podjęciu strajku okupacyjnego czynnego. Wywożone z zakładu mają być tylko wyroby nie przeznaczone dla wojska. Ludzie rozeszli się do pracy. G. 11-11.30 przybyło 3 pułkowników, którzy pomimo czuwającej warty Solidarno-

[60] ści, na skutek zamieszania, zostali wpuszczeni i podyktowali Komitetowi Strajk. warunki zakończenia strajku do godz. 14. Komitet dyskutował i tracił czas. O g. 13 zasygnalizowano, że część załogi chce iść do domu po g. 13. Komitet zorganizował więc referendum, w wyniku którego okazało się, że więcej niż 50 % załogi chce iść do domu. Wobec tego zadecydowano odstąpienie od strajku. ^[076] # Na murach śródmieścia pojawiły się ulotki nt. bezprawności decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego, podpisane przez Koło pracowników ^[077] UJ //prawdopodobnie z tekstem tym samym lub zbliżonym do zamieszczonego na s. 41 DO “Apelu do Narodów Zjednoczonych”//. # Rano pozrywane plakaty Solidarności i studenckie na Rynku Gł., ale ok. 15 tablic zostało jeszcze na Szewskiej. Wiszą “Obwieszczenia” przekreślone gdzie niegdzie napisami np. “Zdrada”. # G. 10.00, róg Długiej i 1 Maja, ulotka z oświadczeniem Kolegium Rektorów przeciw stanowi wojennemu. # Na Grodzkiej ulotki z tekstami uchwał senatu UJ i AM. //Może PAN?// # G. 14. Słyszano czołgi otaczające Telpod. # Godz. 14.30 – słyszano czołgi jadące w kierunku N. Huty. # G. 11.00. Sesja DRN Krowodrza nie odbyła się z powo-

[61] du braku quorum, brakło 5 osób. Sesji nie dało się odwołać, bo Biuro Rady nie dysponowało odpowiednimi środkami – telefony były nieczynne. Czekający na sali radni rozmawiali z sobą wesoło, również z wojskowym komisarzem dzielnicy. # W urzędach dzielnicowych tłumy po zezwolenia na czasowy wyjazd z Krakowa. ^[078] # Tablica ogłoszeń, komunikatów itp. w Klubie Dziennikarzy zupełnie pusta. Z. O. SDP rozdaje resztę darów żywnościowych otrzymanych przez Kurię z zagranicy /paczki makaronu, papier toaletowy, odzież dla dzieci/. # Doręczono do domów listy wysłane przed kilku dniami z różnych stron kraju. # W WSP odbyły się obrony prac doktorskich. # Patrole wojskowe b. liberalnie traktują zatrzymanych po godz. milicyjnej. Młodemu naukowcowi UJ z plecakiem materiałów Solidarności powiedziano: wiecie, że nie wolno, no to szybko spływajcie. Podobnie w przypadku asystenta WSP zatrzymanego nocą bez dokumentów. # Tramwaje kursują rzadko. # Karetki sanitarne mają na dachach białe flagi z czerwonym krzyżem. # Jest mięso w sklepach. # W niektórych kioskach można było jeszcze kupić “Solidarność” ^[079]

[62] “Przekrój” i “Perspektywy”.

LUDZIE MÓWILI ^[080] # godz. 9.00: strajkuje Huta. Jest tam 300-600 studentów, 5-150 członków KPN, Gil /na pewno/ i Gwiazda ^[081] /podobno/. HiL zagroził strajkiem głodowym oraz wysadzeniem pieców w przypadku wdarcia się sił porządkowych. # HiL rozdawał instrukcje strajkowe. # w HiL strajkuje 25-32 tys. ludzi. Strajkujący zapowiadają w razie próby zajęcia zakładu wysadzenia wielkich pieców tj. obniżenie ich minimalnej temperatury co jest równoznaczne z ich zniszczeniem. # G. 9. Nie strajkuje już Kabel. # G. 13. Strajkuje WSK na Wrocławskiej //patrz s. 59 – 60 DO: już nie// Załoga w poniedziałek poszła do domów, wróciła przygotowana i rozpoczęła strajk. Pracują 8 godzin, przez resztę czasu okupują zakład. # Godz. 16: strajkuje oddział HiL w Bochni. # Strajkował Szadkowski. # Komendantami krakowskich szkół wyższych władze wojskowe mianują oficerów-wykładowców uczelnianych studiów wojskowych. # Na razie wojsko nie interweniowało zdecydowanie, żeby ludzie “oswoili się z sytuacją”. Od środy rozpoczną

[63] się poważniejsze akcje represyjne. # Alejami jechał czołg. # Budynki opuszczane przez studentów w Miasteczku Akademickim mają być przeznaczane na cele wojskowe. # Inna opinia: chodzi o wyjazd studentów z miasta. # W Radomiu są zamieszki i słychać strzały. # Konflikt w armii. Aresztowano ok. 60 wysokiej rangi dowódców WP. # Krakowscy komandosi odmówili wyjścia z koszar. Jednostkę otoczyła milicja. # W mundury polskich milicjantów przebrani są Bułgarzy.

MEDIA. # Wieczorny DTV prowadzi nowy spiker, major. – Pierwsza wiadomość: W W-wie spokój. Obrazek patrolu żołnierskiego //a więc nie MO!// na ulicy W-wy, z pistoletami maszynowymi, ale i z papierosami, regulują ruch uliczny. – Drugi obrazek: Kobieta zaczepiona przez reportera na ulicy mówi o tym, że mamy zaufanie dla wojska. – Następnie Andrzej Zuber //refl.: to on chyba robił reportaż o samopodpaleniu w Jaśle, o chłopcach, co coś tam antyradziecko nabroili i tym podobne dyspozycyjne tematy?// rozmawia z kierownikiem mleczarni na Mokotowie. W tle

[64] sceny produkcyjne. Kierownik mówi dlaczego dostawy mleka są nierytmiczne: transport kuleje, bo zaspy, ale wszystko będzie w porządku, planowe zamówienia będą realizowane, w produkcji nie ma problemów, są małe opóźnienia, ale załoga podchodzi z całym zrozumieniem, zdecydowała się pozostawać na noc, nie będzie problemów z zaopatrzeniem rynku, od 30 lat załoga tak szczerze do tego nie podchodziła. – Potem inny film, mówi kobieta: jako matka i jako Polka //refl.: stale wracają w DTV te zużyte, rytualne zwroty//, mam dzieci, dorosłe, jesteśmy strasznie przerażone wojskami pancernymi, czołgami na mieście //refl.: znowu propaganda strachu, tylko tym razem z innego niż przed 13.12 powodu, ale cel ten sam: zastraszyć, obezwładnić strachem odbiorcę//, naprawdę to było jedyne wyjście, żeby nam armia pomogła //nie mówi z czego to wyjście//. Nie chciałybyśmy rozlewu krwi. Jestem matką. Pracowałam 25 lat, żeby było lepiej a nie żeby moje dzieci musiały ginąć. Każda matka ubolewa nad tym. //Nad czym:// Myślimy, że tylko armia jest – powtarzam – naszą nadzieją. – Film

[65] o pracy służby zdrowia. Centralka przyjmuje zgłoszenie, na jej tle mówi dyspozytor i inspektor: służba zdrowia działa normalnie, w miarę możliwości sprawnie, zabiegi przebiegają planowo, nie ma żadnych przerw, nie ma potrzeby żadnych ograniczeń. – W podobnym tonie utrzymane depesze z kraju. Szczecin: Bez zakłóceń pracują dokerzy, zespoły portowe, dzień upłynął pracowicie, zaopatrzenie bez większych zakłóceń, jest pokrycie na kartki, komunikacja bez zakłóceń. Kraków: Atmosfera poważna //Refl.: To słowo nic nie mówi, ale przynajmniej nie obraża//, wszystko w porządku, b. dobrze pracuje elektrownia w Skawinie //refl.: czyżby tylko ona?//, wyższe uczelnie prowadzą normalne prace badawcze mimo wyjazdu studentów //tak TV kwituje strajki na uczelniach//. – Kolejny film: punkt skupu przyjmuje na bieżąco płody rolne. Zbigniew Cyranowicz //niestrudzony, całkowicie prawomyślne, absolutnie pozbawiony jakichkolwiek własnych poglądów// rozmawia z kierownikiem punktu skupu i rolnikami. Cel tej przydługiej sceny wyjaśnia finałowa konkluzja jednego z chłopów //zaskakująca w tej scenerii ale dokładnie wypełniające dzisiejsze zamówienie dysponenta//: musimy otrząsnąć się z tych brudów i świństw i wziąć się do roboty. – Dalej krótka inf. o tym, że dary zagraniczne //zachodnie// rozdziela komisja pod przew. wiceprem. Ozdowskiego z udziałem przedstawicieli Episkopatu. – Teraz następuje dłuższa pozycja, rodzaj komentarza czytanego przez szer. Tumanowicza ^[082] i ilustrowanego zdjęciami dokumentów znalezionych w ZR Mazowsze. Komentarz “demaskuje” wywrotowe zamierzenia Solidarności, dążącej do tworzenia rewolucyjnych komitetów osiedlowych, prowadzenie zbrojnego oporu, m.in. metodami wzorowanymi na działalności IRA. ^[083] Wszystko to, co wynika z treści pokazanych tekstów /niektóre pisane odręcznie/, na wypadek wprowadzenia stanu wojennego. Konkluzja //sprzeczna z poprzednim stwierdzeniem//, że wprowadzenie stanu wojennego zapobiegło realizacji tych makabrycznych scenariuszy. Obietnica: do materiałów tych będziemy powracać. – Komunikat na tle filmu: Prezydium ZG ZSMP z udziałem Hermaszewskiego, pokazano kilka fragmentów sali konferencyjnej, na jednym z nich Jaskiernię, ale go nie wymieniono. Oświadczenie Prezydium popierające WRON odczytała młoda dziewczyna, b. niepewnym głosem. – Krótka inf. o poparciu WRON przez Radę Naczelną ZHP. – # Teraz mówi pierw-

[66] szy w TV po 13.12. intelektualista Wojciech Żukrowski. Dzieli się paroma myślami z ostatniej nocy. Czyta tekst o przemocy, anarchii, niebezpieczeństwach, spękaniach na ścianach domu-państwa. Wrogowie atakowali sens służby wojskowej, tradycję wojska. Straszny był obraz powszedniego życia narodu. Słyszeliśmy hasło “im gorzej tym lepiej”. Zagrożone były granice i terytorium. Wspomina o antypolskiej wypowiedzi J.J. Lipskiego. Armia ma siłę przede wszystkim moralną. Jest zdolna nie tylko ocalić, ale okazać wielkoduszność, łaskę. Wiemy jakie były rodowody przywódców Solidarności. Stan wojenny był jedynym ratunkiem. Gotowano dla nas krwawą łaźnię. Chcemy dyscypliny, pracy, czujności. Stan wojenny to nie jest kostnienie starych struktur. Zachód się nami nie interesuje, odetchnął z ulgą. Prymas Glemp powiedział: każda para rąk jest potrzebna. Jutro będzie syte i godne. – # Krótki film w rocznicę Kongresu Zjednoczeniowego PPR i PPS. Pstrowski, Sołdek, Gośćmińska awansowali z robotników na dyrektorów. Komentarz: najwyższym dobrem człowiek, najwyższą wartością praca, którą każdemu zapewniono, polska klasa robotnicza zawsze była wierna robotniczej międzynarodowej solidarności. – # Teraz umundurowany płk Janusz Przymanowski ^[084] mówi o swoich osobistych spotkaniach z Jaruzelskim. 1. Młody porucznik, na wschód od Drawska, dowódca plutonu zwiadu konnego został szefem rozpoznania pułku, przed nim dywizja SS, zadanie piekielnie trudne. Ale zwiad wykonał zadanie. Dziś to ta sama postać, te same sprężyste ruchy. Zapamiętałem go jako postać ze szkicu grottgerowskiego. 2. Po 56 r. zaczął się gomułkowski przymrozek. Na teren wojska wkroczyła socjologia, psychologia, eksperymenty wychowawcze, poszczególne dywizje współzawodniczyły między sobą, a na czoło wysunęła się szczecińska dywizja, którą dowodził Jaruzelski. Tu o niego żołnierze po raz pierwszy zaczęli chodzić po ćwiczeniach w miękkich butach, pojawiły się pierwsze firanki, kwiatki w izbach żołnierskich. Żołnierz wg niego powinien czuć się w wojsku jak u siebie w domu. To był koniec lat 50. Pisał Staszic: nie masz zasług, to co zowiemy zasługi to tylko dla ojczyzny niespłacone długi. 3. Został moim szefem jako szef Gł. Zarządu Politycznego WP. To był pierwszy żołnierz, który przeszedł drogę d-cy plutonu, komp., batalionu, pułku, dywizji. Początkowo trudno się było do niego przyzwyczaić. Zostałem np. pouczony, że na zebrania partyjne mam przychodzić w

[67] mundurze. Wszelkie zebrania i odprawy zaczęły się zaczynać o godz. zero-zero. 4. Charakteryzowała go osobista skromność, niechęć do alkoholu, do blichtru, stałe czuwanie, podkreślanie, że to jest służba. Mimo stanowiska był to człowiek, który potrafił pytać, powiedzieć “nie wiem”. Co jakiś czas wzywał nas i prosił o informowanie go o różnych sprawach z zakresu kultury i literatury. Po raz pierwszy został przełamany opór wojska, które przedtem nie rozumiało potrzeb kulturalnych. Narodziły się wówczas monografie bitew. To jest zasługa tamtego okresu. 5. Cechy charakterystyczne: nieczęste wówczas przywiązanie do tradycji narodowej, szacunek dla wszystkiego, co wynieśliśmy z historii. W tej chwili Jar. przewodniczy Wojskowej Radzie, ma ogromną władzę porównywaną do władzy Kościuszki, Chłopickiego, Traugutta. To ogromny ciężar. Wielu ludzi zmienia swój charakter otrzymując do ręki władzę. Sądzę, że ostatnim człowiekiem Rzeczypospolitej, który by władzę wykorzystał dla celów niezgodnych z dobrem kraju, państwa, narodu mógłby być gen. W.J. – # Ostatnie wiadomości. Premier przyjął rezygnację prof. Nawrockiego – min. szkolnictwa wyższego. Rozwiązano konferencję rektorów pretendującą do przejęcia niektórych prerogatyw państwa. Za niewłaściwe wykonywanie obowiązków służbowych odwołano wojewodów elbląskiego //czyżby stanął Zamech?//, katowickiego, koszalińskiego i radomskiego. Na ich stanowiska powołano wojskowych /1 generał, 3 pułkowników/, członków PZPR //nomenklatura nowego wojskowo-partyjnego typu//. # Internowano 32 osoby “które poprzednio zajmowały kierownicze stanowiska”. Są to m.in. Gierek, Jaroszewicz, Babiuch, Grudzień a ponadto: 1. Sekretarz KC i członek BP, 1 sekretarz KC, 4 wicepremierów, 1 minister, 2 wiceministrów, 2 pierwszych sekretarzy KW, 13 województw i prezydentów miast, 4 wicewojewodów i wice prezydentów. # Zawieszono działalność PAX /działalność gospodarcza przeszła pod zarząd komisaryczny/, ChSS i Polskiego Związku Katolicko-Społecznego. # “Za uchylanie się od wykonywania zadań wynikających z dekretu” o stanie wojennym odwołano dyrektorów WSK Świdnik, F-ki Amortyzatorów Polmo w Krośnie, ^[085] za nieudolne wykonywanie zadań wynikających z dekretu – dyrektora “Waryńskiego” w

[68] W-wie, “w związku z utratą zdolności skutecznego kierowania” – dyrektora Zrzeszenia Przem. Ciągnikowego Ursus //refl.: wszędzie tam musiały być strajki, lub potrzebowano kilku ukaranych dla zastraszenia innych//. Prokuratura wszczęła śledztwo w trybie doraźnym i aresztowała: w Łodzi działaczy “Sol.” Słowika i Kropiwnickiego za organizowanie protestu i wzywanie do strajków, ^[086] w Białogardzie 4 członków “Sol.” za próbę zorganizowania strajku w Unitrze ^[087] /większość załogi opuściła miejsce zgromadzenia/ //ciekawe czy sama//, w W-wie 2 członków “Sol.” Z IBJ za zorganizowanie strajku okupacyjnego. ^[088] Podobne postępowania prowadzone są “w kilku jeszcze jednostkach terenowych prokuratury”. Ponadto rozpoczęto gdzieś tam dochodzenie o sprzedaż spod lady kożuchów i marnowanie żywności //refl.: działania Sol. łączy się mechanicznie ze zwykłą przestępczością//. # Informacje zagraniczne czyta ppor. Wilman: W W-wie przebywał przedstawiciel MFW, oficjalne koła amerykańskie uważają, że sankcje wobec Sol. były nieuniknione, rada NATO ^[089] pozytywnie ocenia rząd polski, Waldheim ma nadzieję na pokojowe rozwiązanie, inne rządy zachodnie wykazują powściągliwość lub obojętność, nie będą się mieszać, węgierska MTI popiera oczywiście Jaruzelskiego. # Breżniew przyjął wysłanników papieża z posłaniem w sprawie rozbrojenia nuklearnego. Minister Nikaragui u premiera Tichonowa. W Genewie posiedzenie rozbrojeniowe delegacji ZSRR i USA. Nowy sekretarz gen. ONZ. Parlament izraelski zaakceptował aneksję Wzgórz Golan, protesty Arabów. Rada Bezpieczeństwa przedłużyła mandat wojsk na Cyprze. Burze śnieżne w Anglii. # Komunikaty //nowa pozycja DTV//: odwołanie wielu zebrań i konferencji różnych organizacji, inf. że PLL nie wznowią lotów na razie, 4 stopień zasilania gazem aż do odwołania, przesłanki kolejowe nie będą awizowane. # Sport. Narciarski puchar świata, sukces Jóźwika na torze łyżw. w RFN, gimnastyczki radzieckie zwyciężyły w Anglii. # Pogodynkę czyta szer. Tumanowicz.

PRASA. Wszystkie gazety publikują dalsze zarządzenia, komunikaty, inf. o nowych zasadach życia w stanie wojennym, a także komentarze pisane wg nowej linii propagandowej. # Dziennik krakowski. # Wspólne posiedzenie Prezydium

[69] i Sekretariatu NK ZSL. Stronnictwo zdecydowane jest uczestniczyć aktywnie w przeciwdziałaniu zjawiskom wywołującym stan zagrożenia Polski oraz destabilizacji życia, na rzecz jego normalizacji. ZSL będzie pomagać w powrocie do normalnego funkcjonowania państwa, przywrócenia praw obywatelskich, zapobiegać narodowej tragedii, dążyć do ładu, porozumienia, zgody narodowej, pokojowej pracy, godziwego życia, kontynuowania odnowy i reform, demokratyzacji i zmian w systemie sprawowania władzy. Apeluje o żywność dla miasta i środki przemysłowe dla wsi. Ogniwa ZSL powinny działać na rzecz realizacji ustaleń WRON i zacieśniać sojusznicze związki z PZPR i SD. # Obradowało Prezydium CK SD, które potwierdziło ocenę sytuacji i stanowisko z oświadczenia Sekretariatu CK z 13.12. //Wczorajsza gaz. krak. nic o tym nie pisała//. SD proponuje trzeźwy i dojrzały, realny patriotyzm, czynny stosunek do postępu społecznego i zaangażowanie w budowę socjalizmu w Polsce jako ustroju demokracji. Zwraca się o przestrzeganie apelu i zaleceń WRON w ścisłym współdziałaniu z politycznymi sojusznikami. //Refl.: dziwne, ale dotąd nie ma żadnego oświadczenia nt. aktualnej sytuacji ze strony centralnych organów PZPR. Natomiast oświadczenia ZSL i SD streszczone powyżej są przykładem tekstów, które zostały wymuszone prawdopodobnie na gremiach mających najwyraźniej pogląd wprost przeciwny od wypowiadanego; stąd wyjątkowa wodnistość tych tekstów.// # Rada Naczelna ZHP “z głębokim przejęciem zapoznała się z przemówieniem” Jaruzelskiego i zaapelowała o wykazanie pełnej obywatelskiej odpowiedzialności i uczynienie wszystkiego dla ochrony skarbu narodowego, jakim są dzieci i młodzież. # Ponadto gazeta zamieszcza m.in. “Komunikat w sprawie obowiązkowej służby wojskowej” wyjaśniający zasady odbywania służby, przepisy i uprawnienia żołnierzy, “Komunikat GUS – dane o gospodarce kraju w listopadzie”, kazanie prymasa Glempa z 13.12, “Akt łaski ogłoszony przez Radę Państwa”, oświadczenia TASSa w sprawie sytuacji w Polsce, rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ograniczania wypłat z książeczek oszcz. i kont prywatnych itp., informację o zawieszeniu działalności zw. zaw., org. studenckich i niektórych innych, ustalenia prezydenta M. Krakowa w sprawie sprzedaży benzyny. # Z oficjalnych informacji i lokalnego komentarza można wyinterpretować następujące dane o akcjach protestacyjnych w dniu 14.12: # W Łodzi przew. ZR Sol. Andrzej Słowik, członek KK oraz wiceprzew. ZR Jerzy Kropiwnicki zorganizowali wiec, pod siedzibą

[70] Solidarności w Łodzi, przemawiali do tłumu przez megafony i rozrzucali ulotki. Obaj zostali aresztowani. # Zorganizowano strajk okupacyjny w Hucie Katowice. ^[090] Strajk został zlikwidowany, aresztowano kilkanaście osób. # W Krakowie w HiL powołano komitet strajkowy, w bramach wejściowych Kombinatu stanęła straż robotnicza. Strajk nie sparaliżował w pełni gorących wydziałów. Utrzymano pracę innych urządzeń. W Hucie przebywa także kilkuset studentów. Częściowo strajkuje MPK. # 13.12 strajkowało WPK w N. Sączu, w dn. 14.12 strajkował “Glinik” w Gorlicach ^[091] i nowosądecki SZRW. ^[092] # Sytuacja w krakowskim handlu: klient może kupić bez kartek tylko 1 kg towaru lub 1 opakowanie. Gwałtownie wzrósł popyt na pieczywo. Przed sklepami tworzyły się kilkumetrowe //chyba: kilometrowe?// kolejki. Zawieszono działalność rozrywkową w gastronomii, lokale funkcjonują do g. 20. # Oficjalne materiały ogólnokrajowe zajmują w numerze 41 % powierzchni /spadek/, lokalne 22% /wzrost/, sport 4, kalendarzyk inf. 3, ogłoszenia 8, tytuł 3 %. # Jeżeli chodzi o nazwiska w materiałach krajowych /z wyłączeniem sportu i opublikowanego składu WRON/ to Jaruzelski wystąpił 4 razy, nazwiska ukaranych działaczy Sol., Glemp 1, urzędnicy szczebla woj. 5, niższego 3, sekretarz KC PZPR 1, robotnicy 6, rolnicy 2. W całym poprzednim numerze krakowskiego dziennika /poza wiadomościami sportowymi/ wystąpił tylko 5 razy Jaruzelski /w tym 4 razy jako gen. armii/ oraz Jabłoński i Duda jako przew. i sekr. Rady Państwa podpisani pod dekretem o st. wojennym. # W “Monitorze Dolnośląskim” o akcjach strajkowych i protestach trzeba wnioskować z następujących zdań i zwrotów: “Ale awanturnicy nie ustają w swoich wysiłkach. Wzywają Was do nowych strajków, do powodowania dalszych strat, za które rachunek pokryjecie Wy, Wasze żony i Wasze dzieci //Znowu ta niekamuflowana pogróżka nawiązująca do odpowiedzialności zbiorowej?//. Nie dajcie się sprowokować. Strajki są zakazane, naruszają obowiązujące prawo i porządek. Kto nie chce się z tym liczyć, będzie musiał ponieść odpowiedzialność. Słuchajcie apelu władz o porządek, o dobrą pracę. Nie dawajcie posłuchu tym, którzy wzywają Was do strajków i protestów, co chcą się Wami posłużyć jako narzędziem”. “Ponie-

[71] dzielny rozruch mechanizmu gospodarczego odbył się na ogół sprawnie. # Transport publiczny funkcjonował bez większych zakłóceń. Znaczna większość zatrudnionych /…/ stanęła przy warsztatach pracy, chociaż zdarzały się przypadki niezrozumienia sytuacji, jaką wprowadza stan wojenny. Szersza informacja w tym zakresie i zdecydowanie kierownictw spowodowały w większości przypadków podporządkowanie się poleceniom. Zaopatrzenie w podstawowe produkty spożywcze odbywa się w zasadzie normalnie.” # Inne wiadomości lokalne. Wojewoda wałbrzyski zawiesił działalność Niemieckiego Towarzystwa Społ.-Kulturalnego i Klubu Inteligencji Katolickiej z siedzibą w Wałbrzychu. W woj. legnickim odwołano zaplanowaną na dzisiaj sesję WRN. W woj. tym o podjętych decyzjach informują samochody jeżdżące po ulicach miasta i wyposażone w głośniki. W woj. jeleniogórskim funkcjonowała wczoraj łączność telefoniczna, co jest przypadkiem wyjątkowym. Mieszkańcy wykupują chleb, produkty mączne, zapałki. We Wrocławiu nastąpił panikarski wykup chleba. Sytuacja w MPK po niedzielnej przerwie zdecydowanie wróciła do normy. ” # Wśród nazwisk opublikowanych w “MD” w materiałach dotyczących Polski 10 razy pojawiło się nazwisko Jaruzelskiego. Inne nazwiska: przywódcy Sol. /oceniani negatywnie/ 21, hierarchia kościelna 7 /Glemp. kard. Rubin, papież/, przedst. administracji centralnej 2, poseł 1, urzędnik 1, lekarz 1, żołnierze 4. W zestawieniu pominięto nieliczne materiały informujące jeszcze o mniej ważnych wydarzeniach lokalnych sprzed 13.12, nazwiska wrocławskich naukowców, którym wręczono nagrody oraz nazwiska związane ze sportem. ” # Oficjalne materiały ogólnopolskie zajmują 62 % /spadek/, lokalne 23 /wzrost/ sport 7, tytuł, stopka itp. 7, nekrolog 1. ” # Z “Gazety Pomorskiej”: prawdziwe oblężenie przeżywa Wydział Spraw Społ.-Administracyjnych UM w Bydgoszczy. Ludzie chcą uporządkować swoje sprawy meldunkowe, wielu zgłasza się po dowody osobiste, których noszenie jest obecnie nieodzowne. Setki interesantów przybyło po decyzje zezwalające na zmianę miejsca pobytu, przeważali studenci i uczniowie. Wydawano także zezwolenia na organizowanie np. uroczystości weselnych. Zapowiadana na 16.12 sesja MNR została odwołana. Wojewoda bydgoski odwołał

[72] 4 naczelników miast i gmin. Wystąpiły nieznaczne zakłócenia dyscypliny w 2 zakładach produkcyjnych Rypina. Problem udało się rozwiązać metodami politycznymi, bez użycia środków przymusi. Zawieszono Klub Inteligencji Katolickiej we Włocławku. W woj. toruńskim były próby niepodejmowania pracy w 2 zakładach, ale po wyjaśnieniach – pracę podjęto, obyło się bez użycia sił porządkowych. # “Trybuna Ludu” znajduje na 1. Kolumnie miejsce na 3 wypowiedzi z zagranicy: “ZSRR za pogłębieniem dialogu Wschód-Zachód. Wystąpienie B. Ponomariowa”, “W związku z 15 rocznicą urodzin L. Breżniewa. Album fotodokumentów wydawnictwa Planeta”, “Wojna irańsko-iracka. Zacięte walki na granicy”. Gazeta publikuje pełny wykaz jednostek organizacyjnych administracji państwowej i gospodarki narodowej, objętych militaryzacją. Lista jest długa, zajmuje więcej niż połowę kolumny. //Refl.: mało co nie zostało zmilitaryzowane. Poza tym z wykazu można dowiedzieć się, które zakłady mają znaczenie wojskowe, np. Poldres w Żyrardowie, Z-dy Przem. Odzieżowego Modus w Bydgoszczy, Łódzkie Z-dy Radiowe Fonica itd. itd.// # Pt. “Pierwszy powszedni dzień” gazeta pisze, że “Poniedziałek był pierwszym roboczym dniem od wprowadzenia w kraju stanu wojennego. ” //Refl.: brzmi to tak, jakby przedwczoraj rozpoczęła się NOWA ERA//. Ogromna większość społeczeństwa wykazała wiele zrozumienia i spokoju, zachowując obywatelską postawę. Zdarzały się też przypadki niezrozumienia sytuacji. W kraju panował na ogół porządek. Normalnie funkcjonowały, poza nielicznymi wyjątkami, placówki handlowe, usługowe, służby zdrowia oraz komunikacji miejskiej. Niestety były przypadki wykupywania pieczywa na zapas i dlatego nie zawsze starczało go dla innych. W Szczecinie w niektórych zakładach znalazły się grupy pobudzające nastroje strajkowe. Próby podejmowane przez nieodpowiedzialnych ludzi zatrzymania pracy w niektórych zakładach woj. piotrkowskiego spełzły na niczym Urząd Woj. podjął działania mające na celu sprawniejsze funkcjonowanie handlu i komunikacji miejskiej. W Lublinie i woj. lubelskim życie toczyło się niemal normalnym rytmem. Jedynie w godzinach rannych do niektórych dzielnic Lublina nie dowieziono mleka i chleba. W Poznaniu w jednej z fabryk

[73] W-4 wchodzących w skład Cegielskiego wystąpiły pewne przerwy. W celu przywrócenia normalnego toku produkcji przybył tam na rozmowę I Sekr. KW PZPR. W W-wie były jakieś kłopoty z pociągami podmiejskimi. # Na 1. stronie TL mamy 10 nazwisk, 5 polskich /Jaruzelski 2 x, wiceminister, sekr. KW PZPR, dyr. przedsiębiorstwa/ i 5 radzieckich – Ponomariow 3 x, Breżniew 2x /wczoraj był tylko Jaruzelski 2 x/.

RWE ^[093] późnym wieczorem # Internowano znanego pisarza K. Orłosia. # Działacz Sol. A. Kołodziej ^[094] znajduje się w rękach władz czeskich. # “Washington Post” podał, że strajkuje Huta Katowice, “NYT” ^[095] , że strajkują stocznie, huty, kopalnie, wiele zakładów pracy i instytucji naukowych.” Z innych audycji: strajkują – Stocznia Gdańska, Gdyni i Szczecina, Huta im. Lenina, FSO W-wa, Huta W-wa, co najmniej 2 kopalnie na Śląsku, większość fabryk w Poznaniu i Wrocławiu. W Krakowie komunikacja nadal nie działa. //To akurat nie jest prawdą //. W Gdańsku i Katowicach powstały komitety koordynujące strajki. Stocznia Warskiego ^[096] przekazała oświadczenie do Szwecji. Słyszano strzały koło Ursusa. # Wałęsa przebywa w jakimś rządowym domu wypoczynkowym. ^[097]

UZUPEŁNIENIA do 1. DO z 13.12.81 r.

# 13.12 po mszy św. o g. 11.30 odbyła się z kościoła w Podgórzu do szkoły podst. nr 29 procesja z przeniesieniem krzyży, które w szkole księża zawiesili w klasach na ścianach i poświęcili. # W programie PR podano tekst kazania prymasa Glempa, w każdym razie jego fragment “Na kolanach pójdę, boso i będę błagał o zgodę, aby nie było rozlewu krwi”. # Uzup. do s. 1. DO: pułkownikiem występującym w TVP 13.12 był Janusz Szymański.

UZUPEŁNIENIA do 2. DO z 14.12.81 r.

FAKTY: U lekarza tylko 2 osoby w kolejce, w aptece nikogo. W sklepie mimo dnia bezmięsnego /poniedziałek/ sterta wołowiny, kury i słonina. //A więc jednak były zapasy w magazynach, które teraz rzucili do sklepów// Po chleb trzeba stać 1-2 godz.

[74] LUDZIE MÓWILI: Studenci z różnych uczelni przenieśli się w liczbie 400-500 do HiL, gdzie strajkuje 8 tys. robotników. # /Wieczorem:/ Aresztowano Zarząd Regionu Małopolska, ogółem w Krakowie ok. 100 osób, w tym plastycy Zbylut Grzywacz i Adam Macedoński. Z ZR MO zabrała maszyny do pis., powielacze, małą drukarnię, sumy w złotych i dolarach.

PRASA. # W Gdańsku, tak jak w Krakowie, ukazała się 4-kolumnowa gazeta codzienna pod 3 tytułami dotychczasowych dzienników “Głos Wybrzeża – Dziennik Bałtycki – Wieczór Wybrzeża”, z numeracją bieżącą wszystkich 3 dzienników. Stopka: Redaguje zespół powołany spośród dziennikarzy GW, DB i WW”. Poza materiałami obowiązkowymi, podobnie jak w innych dziennikach z tego dnia, 80 % 3. Kolumny zajmuje niesygnowany tekst “Istota i przyczyny wprowadzenia stanu wojennego na terytorium PRL”. //Refl.: Przecież tak długi tekst musiał być napisany grubo wcześniej, a nie w niedzielę!// Zawiera on wszechstronny i b. ostry atak na Sol. i utrzymany jest w stylu najbardziej sekciarskich wypowiedzi procesowych ostatniego roku. Próbki: “destrukcyjna działalność sił kontrrewolucyjnych”, “rozzuchwaleni przeciwnicy ludowego państwa”, “narastanie zagrożenia kontrrewolucyjnego”, “pogarda kierownictwa Sol. wobec społeczeństwa znajdująca wyraz w obelżywych wypowiedziach liderów tej organizacji”, “cynicznie uzurpuje sobie prawo do orzekania co społeczeństwo ma robić, żeby zaspokoić totalitarne ambicje kacyków związkowych pchających kraj do zguby”, “zorganizowane na wzór faszystowski, zawarte stałe bojówki składające się w większości z opłacanych kryminalistów i osobników z marginesu społecznego.”

UZUPEŁNIENIE do 1.-3 DO z 13-15.12.81 r.

# TEKSTY ze stron 1-6 i 14 DO były powielane, rozsyłane do niektórych uczelni i zakładów pracy, tam powielane ponownie w różnych komunikatach, także nalepiane na murach. # Teksty ze stron 10-13 DO były powielane i rozsyłane do niektórych uczelni i zakładów pracy. # Teksty: pierwszy z s. 15 /Kraków…/ i z s. 23 DO były przepisywane i kolportowane na terenie AGH i prawdopodobnie później podawane z rąk do rąk także poza uczelnią. # Teksty: drugi z s 15 /Karabiny…/ i z s. 16 DO były powielane i kolportowane na terenie AGH i pra-

[75] wdopodobnie później podawane z rąk do rąk także poza uczelnią. # Tekst z s. 30 DO był prawdopodobnie przekazany z Gdańska kurierami do różnych miast, w Krakowie powielony na powielaczu białkowym i kolportowany po zakładach pracy i uczelniach, zapewne także podawany z rąk do rąk. # Teksty: trzeci z s. 32 DO /Gdańsk…/, z s. 33 i 34 znajdowały się na 1 karcie for. A4, kserografowanej 2-stronnie, prawdopodobnie na AGH i były tam kolportowane, prawdopodobnie także poza uczelnią podawane z rąk do rąk. # Tekst z s. 36-7 DO znajdowały się na karcie form. A4 powielanej na powielaczu białkowym. Prawdopodobnie były kolportowane po niektórych zakładach pracy i uczelniach. # Teksty z s. 38 DO i pierwszy tekst z s. 37 DO /Z informacji…/ znajdowały się na karcie form. A4 kserografowanej 1-stronnie na AGH i tam kolportowane, prawdopodobnie także podawane z rąk do rąk poza uczelnią. # Tekst drugi z s. 39 DO /Represje…/ był przepisany na maszynie i kolportowany na AGH, potem prawdopodobnie podawany z rąk do rąk także poza uczelnią. # Tekst drugi z s. 57 DO /”Do społeczeństwa…”/kolportowany był pierwotnie jako odrębna ulotka form. A4 na powielaczu białkowym.

[WT1]