140. DZIEŃ OKUPACJI sobota 1 maja 1982 r.

DZIEŃ OKUPACJI sobota 1 maja 1982 r.

[1115] FAKTY # Z Załęża zwolniono ok. 50 osób, w tym z Krakowa 8. Adam Macedoński dostał 2 tyg. urlopu. # Na ul. Topolnickiego wisiała na murze ulotka o mszy św., jaka ma się odbyć 1 maja w Bieńczycach. #
ZE ŹR. WIARYGODN. # Ok. 6 rano koło N. Kleparza przyjechała kolumna ok. 60 wozów milicyjnych i wojskowych. #
PRASA # TL. – Pierwsza strona poświęcona w całości świętu 1 maja: spotkania, akademie, wręczenia odznaczeń. – Fragment reportażu o kop. Ziemowit: Owe 10 /strajku, czy jak kto woli protestu/ przyniosło także fakty napawające – mimo wszystko! – optymizmem. Pod ziemią nie było pracowników dozoru technicznego – inżynierów, nadsztygarów, sztygarów. Byli robotnicy. I poradzili sobie ze wszystkim. Pompowano wodę, wykonywano wszelkie prace konserwatorskie, podbudowy i przebudowy, przeglądy maszyn i urządzeń. Ludzie /…/ ujawnili /…/ poczucie odpowiedzialności. //Szkoda, że dopiero po tylu miesiącach tak się pisze o górnikach. Widocznie jest to jakiś fragment kampanii propagandowej władzy “ku porozumieniu narodowemu”/. #
TVP # W trakcie sprawozdania z pochodu 1-majowego w Warszawie kamera nie pokazała tłumów. Przez pl. Zwycięstwa, zupełnie pusty, pochód przeszedł w obustronnym szpalerze ludzi ustawionych jeden obok drugiego, ale tylko w 1 szeregu. – Relacje z uroczystości 1-majowych z różnych miast pokazały pochody, szczególnie ich czołówki. Z Krakowa pokazano panoramę Rynku w połowie zapełnionego tłumu. W pochodzie warszawskim wzięło udział 170 tys. ludzi //skąd to wiadomo?//. W relacjach ze wszystkich miast wskazywano // jakby specjalnie// na udział tych zakładów, które strajkowały w grudniu //Inna sprawa, że strajkowały wszystkie większe zakłady. Z Katowic pokazano m.in. górników z transparentem “Kopalnia Wujek” ale komentator nie wymienił tej nazwy. W Gdańsku wymieniono Wyższą Szkołę Morską // która przecież nie jest największym zakładem

[1116] regionu// itd. Krótki komentarz po obrazkach pochodów poinformował niejasno, że były konkurencyjne manifestacje, do których nawoływała Wolna Europa //RWE w ogóle nie nawoływała do obchodów 1 maja, co najwyżej wspominała o ubiegłorocznych demonstracjach 3 – majowych//. # DTV. Podano, że zakłócenia uroczystości 1-majowych miały miejsce w W-wie i kilku innych miastach. #
RADIO ZACHODNIE # GŁOS AMERYKI. – W W-wie odbyła się największa od czasu wprowadzenia stanu wojennego demonstracja prosolidarnościowa. Uczestniczyło w niej 50 tys. demonstrantów //później podano, że ich liczbę oceniono na 20 do 50 tys. Również 50 tys. osób wzięło udział w pochodzie w Gdańsku. W W-wie po mszy św. demonstranci zebrali się na Starym Mieście. krzyczano “Niech żyje Solidarność!” i “Zwolnić Wałęsę!”, “Precz z juntą!”, “Wojsko do koszar!”. Oddzielna grupa podeptała flagi reżimowe. Sztandary “S” umieszczono na pobliskich pomnikach. Demonstracja ta prawie całkowicie przyćmiła pochód oficjalny, w którym wg korespondentów zachodnich uczestniczyło parę tys. osób. przechodząc koło pałacu prymasowskiego tłum wznosił okrzyki “Niech żyje prymas”. W Gdańsku ok. 50 tys. osób przemaszerowało koło Stoczni Lenina a następnie zebrało się koło dawnej siedziby “S”. Ani w W-wie ani w Gdańsku MO nie interweniowała. – Zapowiedziana na godz. 21.00 w dniu 30.4 druga audycja radia Solidarność w W-wie przerwana została po kilku minutach, gdy miał przemawiać Zbigniew Bujak. Audycję otwarł, podobnie jak pierwszą, sygnał wywoławczy – pierwsze takty popularnej piosenki okupacyjnej /Siekiera, motyka, bimber, szklanka”. Najpierw głos zabrał Zbigniew Romaszewski z Kierownictwa ZR Mazowsze, który przypomniał władzom o tysiącach internowanych i więzionych. Nawiązując do obchodów 1-majowych stwierdził, że na czerwonych sztandarach, “które będą oni nieśli”, jest krew robotników Gdańska i Poznania oraz poległych w wojnie wypowiedzianej własnemu narodowi. następnie zapowiedział wystąpienie Bujaka i wtedy audycja została przerwana. Wieczorem przed programem cała W-wa zaroiła się od wozów i patroli MO. Podobno uruchomiono 18 stacji nasłuchowych. Wozy milicyjne obstawiły śródmieście W-wy i odcięły je od reszty miasta. Agenci bezpieczeństwa przystąpili do re-

[1117] wizji domów i samochodów. Wg niektórych źródeł audycja poszła na antenę automatycznie z taśmy magnetofonowej. Słyszano zapowiedź najbliższej audycji na poniedziałek. Potem audycje mają być nadawane w każdą niedzielę. – Ukrywający się 4 działacze “S” – Bujak, Frasyniuk, Lis i Hardek – doręczyli korespondentom zagranicznym oświadczenie, że zwolnienie wszystkich internowanych oraz amnestia dla osób skazanych za wykroczenia przeciw prawu stanu wojennego stanowią nieodzowne warunki wznowienia rozmów między “S” a władzami. 4 przywódców spotkało się kilka dni temu i utworzyło Tymczasową Komisję do kierowania sprawami Związku do czasu uwolnienia Wałęsy. Przywódcy “S” popierają warunki ugody społecznej wysunięte przez Komisję Doradczą Kościoła zalecając kontynuowanie oporu społecznego i nawołując do ogólnopolskiego strajku powszechnego 13 maja /strajk 15-minutowy, wstrzymanie ruchu ulicznego na 1 min./ – Porwania samolotu polskiego do Berlina Zach. dokonało 8 porywaczy. W czasie szamotaniny na pokładzie samolotu słyszano podobno 2 strzały z broni ręcznej. Dwóch agentów SB rozbrojono. Porywacze oddali się w ręce władz amerykańskich. O azyl poprosiło 34 pasażerów /później podano, że 28/ w tym 4 żony żony porywaczy i 10-ro ich dzieci. Porywacze opanowali samolot i nakazali pilotowi lądowanie w Berlinie Zach. 16 pasażerów i 4 członków załogi wróciło do kraju. Było to trzecie porwanie samolotu w Polsce w okresie stanu woj. – Danuta Wałęsa potępiła Jana Kułaja za udzielenie wywiadu DTV. Jest to najwyższą rangą działacz “S”, który wystąpił w TVP. Danuta Wałęsa oświadczyła, że Lech Wałęsa nigdy nie podpisze żadnej ugody z władzami. #